Geschreven door Jan Dijk (Secretaris RLF Nederland)
Aantal aanwezigen: 30. Plaats: Het Hoekhuis, Fizeaustraat 2.
Binnenkomers worden direct met koffie en thee ontvangen. Het zaaltje is vol gezet met stoelen. We beginnen al iets voor achten. Een bestuurslid (Lieske Wijmenga) is wegens familieomstandigheden afwezig.
Dagvoorzitter is Ramkel Wakow. Hij vraagt Sarah Tut de avond met gebed te openen. Zij herinnert in dat gebed aan de oorlog in Oekraïne en smeekt Gods zegen af over de avond.
Na een aankondiging door bestuurslid Jan Dijk van een presentatie, volgt eerst een filmpje waar schoolkinderen ons toezingen vanuit Zuid Soedan. Sarah levert de vertaling. Het filmpje werkt stimulerend op de bijeenkomst.
Dan volgt de PowerPointpresentatie over de geschiedenis van Stichting River of Life (RLF), die zich inzet voor ontwikkeling van het gebied Wanding nabij de grens met Ethiopië. De Stichting werd vlak voor de zelfstandigheid van Zuid Soedan in 2011 opgericht. Sarah is er geboren. Dit gebied is door de nabijheid van die grens en de vele contacten over en weer enigszins gevrijwaard gebleven van erge oorlogshandelingen ten tijde van de burgeroorlog in het nieuwe Zuid-Soedan, die in 2013 begon en nog steeds niet helemaal ten einde is gekomen. Uiteindelijk moesten we de activiteiten gedurende een aantal jaren helemaal terugschroeven wegens de onzekere situatie.
De presentatie wordt gedaan door Nyadoar Kam, bestuurslid en dochter van oprichter Sarah Tut. Nyadoar beklemtoont dat zij zo gelukkig is geweest geheel in Nederland op te groeien en daardoor het voorrecht heeft gehad van onderwijs en gezondheidszorg. Ze heeft een vak kunnen leren.
In de omgeving van Wanding was tot voor kort nog geen sprake van enig onderwijs en slechts van een basale vorm van gezondheidszorg. Het ziekenhuis ligt op 70 km afstand en is dus voor spoedgevallen onbereikbaar. De stichting hield zich aanvankelijk bezig met gezondheidszorg, maar dat werd door de burgeroorlog onmogelijk. Onze partner in Zuid Soedan sneuvelde.
Sinds 2018 richt de stichting zich op onderwijs. Inmiddels is er een school-onder-de bomen in dat gebied (niet ongebruikelijk in dat land) waarvoor de stichting onderwijsmateriaal heeft geleverd en onderwijzers heeft aangetrokken die ten dele zijn opgeleid in Kenia; dat is bekostigd door RLF. De 10 leerkrachten krijgen een vrijwilligersvergoeding van €25 per maand. Er is een schoolhoofd. Die school is nu officieel een school in oprichting. Onderwijzers tonen zich in T-shirts van de stichting, want er is een dochterstichting opgericht in Zuid-Soedan met een door de stichting bekostigd kantoor in Juba de hoofdstad. Die dochterstichting is nu officieel erkend, en bevoegd om ter plekke fondsen aan te schrijven. Ook het dorpshoofd draagt een River of Life-T-shirt. Dankzij de school is er sprake van een positieve ontwikkeling in Wanding. Vluchtelingen keren terug. We zien statistieken over de deelname aan onderwijs; die is nog laag. Zolang er geen geld van de fondsen afkomt moet River of Life Nederland alles financieren. Heel veel geld is er niet in kas.
Jan vraagt of er nog verduidelijkende vragen zijn. Die zijn er niet, de presentatie spreekt voor zichzelf en is vakkundig gedaan.
Als intermezzo volgt nu een korte film over de lockdown. Immers, van die lockdown hadden ook wij last; we konden bijvoorbeeld geen informatiebijeenkomsten organiseren. In die tijd vergaderde het bestuur af en toe via ZOOM zonder met u allen te overleggen om besluiten te nemen over de besteding van bovengenoemde grote gelden.
Dat filmpje werd vertoond op het zesde Amsterdams BuurtFilmFestival van de al in Ethiopië actieve filmer, maar nu Amsterdammer, Kibret Mekonnen. Films van en door Amsterdamse amateurs en liefhebbers. De volgende aflevering van het ABFF is op 10 december 2022 in de OBA Centraal. Komt allen kijken. Het filmpje heet Geen Hond in Amsterdam en toont slechts een hond die door de lege straten van Amsterdam wandelt. Het is een mooi intermezzo en is vol mooie beelden van Amsterdam. Prachtig beeld van de lockdown!
Nu komt het klapstuk van de avond: een opgenomen gesprek tussen Jan Dijk en onze vertegenwoordiger in Juba, Simon Lieth. Daar is het dan 40 graden, vertelt Jan nog; straks komt de regentijd. Wegens de onzekere internet connectie is besloten het gesprek vooraf te houden.
Simon Lieth bevindt zich in het kantoor in Juba, waarvan veel gebruik wordt gemaakt, ook door andere organisaties; we zien soms iemand door het beeld lopen. De zaal ziet dus nu, hoe het kantoor eruitziet. Een ventilator. De verplichte foto van de president.
Ik maak het goed, zegt Simon. De zaal verneemt vervolgens hoe het in het land toegaat. Er is sprake van een overgangsperiode na de burgeroorlog, een periode die tot eind van dit jaar zal duren. Daarna kunnen verkiezingen voorbereid worden. Er is een goede atmosfeer. Juba is een levendige stad.
Verder hoort de zaal hoe het op de school toegaat. Leerlingen komen in diverse groepen op verschillende tijden en plekken bij elkaar onder de bomen. De T-shirts worden alleen bij bijzondere gelegenheden gedragen. Iedereen in Wanding (eigenlijk een uitgestrekt dorp van zo’n 15.000 mensen) weet van ons af, we zijn daar belangrijk.
Met de overheid bestaat goed contact, die heeft River of Life benoemd tot enige instantie die in dat gebied (payam) onderwijs mag organiseren. Maar mogelijkheden tot financiering heeft de overheid nog nauwelijks. Wegens die erkenning is alleen RLF South Sudan bevoegd om fondsen aan te vragen bij de NGO’s. UNICEF speelt daarbij een centrale rol, net als Save the Children. Die aanvraag gaat binnenkort de deur uit. Dan zal RLF South Sudan door de NGO’s worden uitgenodigd om hun begroting toe te lichten.
Er is een soort bestuur van RLF in Zuid Soedan. Hij en Jany Tap (die door een technische storing niet aan het gesprek kan deelnemen) doen al het werk, met een aantal andere mensen wordt soms overlegd.
Over die aanvraag (die is gedaan in overleg met een expert) het volgende. Voor drie gebieden wil men een subsidie krijgen: onderwijs (Education), voor RLF daar en hier het centrale onderdeel. Voor gezondheidszorg (Health care), een kleine kliniek bijvoorbeeld. En voor bescherming (Protection) van vrouwen, en van kinderen tegen misbruik.
Wanneer die gelden zijn toegekend kan een schoolgebouw tot stand komen en kan men ook aan die andere punten invulling gaan geven.
Simon verwacht dat die school er gaat komen. Hij voorziet een goede toekomst voor de school en voor zijn land. In de MATTHEW KOANG JIING WANDING PRIMARY SCHOOL worden vast en zeker de bouwers van het nieuwe Zuid Soedan opgeleid! En in een volgende avond hopen we op een rechtstreeks contact met de zaal te kunnen leggen, zodat iedereen een vraag kan stellen! (Matthew Koang Jiing was een man uit het zuiden van destijds nog verenigd Soedan, die tot het geloof kwam en heel veel goeds deed voor de mensen.)
In de pauze is er vooral vruchtensap en staan er enige hapjes op tafel. Maar al na een kwartier moeten we verder, er zijn nog veel vragen.
Na die pauze geeft de dagvoorzitter eerst het woord aan de uit Zuid Soedan afkomstige Godfrey Lado, die we jaren geleden bij een sponsoravond al zijn gedicht The Forgotten Stones hoorden voordragen. Hij begint met een toelichting op dat gedicht. Bij het bouwen leg je slechte stenen opzij. Je vergeet ze. Later blijk je ze juist nodig te hebben om het gebouw af te maken. Daarna komt hij met een tekst waarin de zaal meedoet met bepaalde woorden in het Juba-Arabisch, de meest gesproken taal in het land na het Engels, en een andere taal dan die van de schoolkinderen, die Sarah machtig is. De woorden: “Galam Wu Karas” is de titel van het stuk en betekent: “Pen en schrift”. Het gaat over de wens dat iedereen in Zuid-Soedan toegang krijgt tot educatie. De pen en het schrift vormen de basis hiervoor.
Wanneer Sarah Godfrey uitgeleide doet, hij moet snel verder, krijgt William Kuol alvast het woord. Hij was tot voor kort werkzaam in die regio, hij heeft een opleiding in de gezondheidszorg in het land genoten. Hij is arts en volgt aan het KIT een opleiding in Public Health. In een Engels waar we goed naar moeten luisteren, beschrijft hij indringend, hoe delen van het land nog altijd in handen zijn van de oppositie. Hij beklemtoont hoe ondermaats de gezondheidszorg in ‘ons’ gebied nog altijd is. De moedersterfte is nergens in het land zo hoog. Veel kinderen sterven voor hun vijfde. Een keizersnede is vrijwel uitgesloten, ook voor een blindedarmontsteking is het ziekenhuis in Akobo veel te ver weg. Er is verder niet veel te doen in die omgeving, behalve farming. En er is een grote behoefte aan scholing.
Vanuit de zaal komt de vraag of men natuurgeneeskunde praktiseert. Is daaraan gedacht? Ja, daar wordt aan gedacht, maar de spreker weet daar weinig van. Vanuit de zaal zegt iemand, die nog maar kort hier woont, dat natuurgeneeswijzen pas dan in praktijk te brengen zijn wanneer de acute zorg geleverd is. Nog weer een ander, die net uit Juba komt en in België studeert, beklemtoont het belang van een goede vreedzame bestuurscultuur. Daar ontbreekt het aan, zegt ze.
Maar laten we de moed nu niet verliezen. Om al die redenen bestaat onze stichting nu juist, zegt een bestuurslid. Daarom verder met onze corebusiness.
Wat is de rol van de geïnterviewde in het kantoor? Is hij soms van de regering, zo wordt gesuggereerd. Nee, dat zeker niet. Sarah antwoordt hier. Ze benadrukt het grote belang van primair onderwijs als eerste stap in de ontwikkeling, waarop applaus volgt.
Simon Lieth is in RLF South Sudan de tweede man, een soort notulist en penningmeester. Jany Tap zou je als voorzitter kunnen bestempelen. Naar de belangrijke besprekingen, bijvoorbeeld met de sponsors, gaan ze samen. Over financiële uitgaven moeten ze altijd met ons overleggen zolang er vanuit de NGO’s of de staat geen geld binnenkomt.
Verder is er een Japanse architecte in de arm genomen, Yukiko Nezu. Zij bouwt van natuurlijke bouwmaterialen. Zij wil deze school graag gaan bouwen en heeft al contact gelegd. Haar favoriete boek is: Vegetarian Architecture. Helaas kon ze er vanavond toch niet bij zijn. Ze stelde zich al voor aan het bestuur, samen met de Senegalese journalist Oumar Mbengue Atakosso, die zich ook wil inzetten met zijn organisatie Africa in the picture. Via hem is het contact met Yukiko gelegd.
Mij bereikte nog een vraag over hoe de mensen daar wonen; de persoon wilde die vraag stellen maar kwam er niet aan toe. Welnu, men woont in het algemeen in zogenaamde tukuls: ronde hutten met een puntdak. Kijk even op internet, zeg ik nu; je ziet het gelijk.
De stichting wil nog voor de zomer een sponsoravond met diner organiseren; vanavond gaat het alleen om het geven van informatie. Er zijn intussen ook enige donaties binnengekomen vanuit de Zuid Soedanese gemeenschap in Nederland. Er zijn verder een paar grote donateurs. Het moet wel, want er is niet veel geld, en we moeten door. (Velen geven nu aan Oekraïne.)
Na afloop van de avond bedankt Sarah speciaal degene die ons ondersteunt met stichtingszaken, en degene die de website (www.riveroflife.nl) nieuw leven inblaast. Ook stelt penningmeester Johan Broersma zich even voor, die zich verder onbetuigd heeft gelaten.
Jan doet een beroep op de aanwezigen of iemand zich wil aanmelden als bestuurslid. Velen krijgen een witte roos uitgereikt. Er wordt flink genetwerkt. Pas na elven kan Jan de zaal afsluiten na een geslaagde informatieavond.
